سوال و جواب
پاسخ به سوالات متداول
از آنجا که محور آموزههای آئین بهائی اصل وحدت عالم انسانی (وحدت در عین حفظ کثرت و تنوع) است، ازدواج بهائی نیز اساس و هدفش وحدت و محبّتِ حقیقی و اتحاد همه جانبهٔ جسمانی- انسانی- معنوی میان زن و شوهر است.
در آئین بهائی مهریه به عنوان هدیهای از طرف مرد به زن در نظر گرفته میشود و حداقل و حداکثر مبلغی برای آن تعیین شدهاست. اگر مرد اهل شهر باشد حداقل میزان مهریه میتواند از حداقل ۱ واحد طلا تا حداکثر ۵ واحد طلا باشد. اگر مرد اهل روستا باشد میزان مهریه میتواند از حداقل ۱ واحد نقره تا حداکثر ۵ واحد نقره باشد. هر واحد برابر نوزده مثقال (حدود ۹۰ گرم) است. میزان مهریه به محل سکونت زن ارتباطی ندارد و فقط بر اساس شهری یا روستایی بودن مرد تعیین میگردد. حضرت بهاءالله توضیح میدهند که در مورد مهریه بهتر است که پیروانش حداقل آن (یعنی ۱ واحد نقره) را در نظر بگیرند و حتی ثروتمندان به کمترین میزان مهریه اکتفا کنند.
بهاییستیزان ادعا میکنند که آثار بهایی پیروان این آیین را از ازدواج با محارم منع نکردهاست و بهاییان حق دارند به جز همسر پدرشان با هر فرد دیگری ازدواج کنند. استناد این افراد به آیهای در کتاب اقدس است: «قَد حُرّمت علیکم ازواجَ آبائِکم» (اقدس- بند۱۰۷). اینان ادعا مینمایند که حضرت بهاءالله صرفاً از همسر پدر نام برده و ازدواج با او را حرام اعلام نمودهاست و سکوت او در برابر حکم ازدواج با سایر محارم، نشان دهنده اجازه او برای انجام چنین ازدواجی است. آیهٔ بالا در کتاب اقدس منع ازدواج با همسر پدر را اثبات میکند اما اثبات این ممانعت، دلیلی بر مجاز بودن ازدواج با سایر محارم نیست. حضرت عبدالبهاء در این رابطه نوشته اند: «صراحت این حکم دلیل بر اباحت (مجاز بودن) دیگران نه». در قرآن هم آیه ای در رابطه با منع چند همسری برای زنان وجود ندارد و تنها مردان از اختیار بیش از ۴ همسر منع شدهاند. اما این موضوع دلیلی بر تجویز ضمنی این رفتار برای زنان مسلمان در قرآن نیست. حضرت عبدالبهاء، حضرت شوقی افندی و بیتالعدل اعظم به حرام بودن ازدواج با محارم تأکید کرده اند. مهم تر از آن در آثار بهائی به ازدواج بعید توصیه شده است، یعنی ازدواج با افرادی که نسبت فامیلی نزدیکی با هم نداشته باشد.
بیت العدل اعظم در نامه ای به تاریخ ۱۵ ژانویهٔ ۲۰۱۰ اعلام میکنند که بهائیان از ازدواج با محارم به شرح زیر منع شدهاند: «یک بهائی مجاز نیست با مادر و پدر خود و با خواهر و برادر آنان و اجدادشان یا برادر و خواهر خود و فرزند و فرزندزادگان آنان و پسر و دختر خود و فرزند و فرزندزادگان آنان ازدواج کند. همچنین ازدواج با طبقات مشابهی از خویشاوندان که به سبب پیوند ازدواج به وجود آمده مانند نامادری، ناپدری، نادختری و ناپسری یا عروس، داماد، مادر زن یا پدر زن، مادر شوهر یا پدر شوهر یا موارد دیگری که با پیوندهای قانونی و اجتماعی مانند فرزندخواندگی موجب تشکیل یک خانوادهٔ مشترک میشود جائز نیست. بهائیان علاوه بر این ممنوعیتها باید مراقب باشند که بر خلاف رسوم و قوانین کشور محل اقامتشان عقد ازدواجی نبندند.»
ازآنجایی که هدف از ازدواج ایجاد اتحاد میان افراد است٬ حضرت بهاالله پیروان خود را به پرهیز از طلاق٬ مگر در موارد حاد و زمانی که راه دیگری باقی نمانده باشد٬ دعوت می نمایند. اما طلاق در دیانت بهایی امری اجباری نمی باشد. بعد از تصمیم به جدایی، زن و شوهر باید به مدّت یکسال صبر نمایند تا طلاق نهایی شود. این دوره در اصطلاح بهائی، سال تربص نامیده میشود. در طول این یک سال زن و شوهر جدا از یکدیگر زندگی میکنند. اگر در هر زمان در طول این یک سال بین زن و شوهر محبّت و آشتی برقرار شد و تصمیم بر زندگی با یکدیگر نمودند، طلاق منتفی است و میتوانند به زندگی مشترک با هم برگردند. در غیر این صورت، در پایان یک سال، طلاق نهایی میشود و بعد از آن هر یک از زن و مرد میتوانند در صورت تمایل با فرد دیگری ازدواج کنند.
عفت وعصمت یکی از اصول مورد تاکید آموزه های دیانت بهایی است. در تعالیم بهائی روابط جنسی تنها در چارچوب ازدواج و فقط بین زن و شوهر تعریف شدهاست. آموزههای بهائی پیروان این آئین را به پاکدامنی و رعایت موازین اخلاقی قبل از ازدواج و وفاداری کامل به همسر بعد از ازدواج توصیه میکند.
خیر. در دیانت بهایی چند همسری و ازدواج موقت مجاز نیست.
حداقل سن ازدواج در دیانت بهایی طبق بیان حضرت بهاءالله در کتاب اقدس سن بلوغ است که پانزده سال تمام برای دختران و پسران است.
در دین بهائی دوران نامزدی حداکثر ۹۵ روز میتواند باشد. یعنی از زمان اعلام تصمیم به ازدواج تا برگزاری مراسم عقد حداکثر میتواند ۹۵ روز فاصله باشد.
بلی. رضایت پدر و مادر دختر و پسر برای اجرای عقد بهایی ضروری است. این شرط برای هر پدر و مادر در قید حیات صرف نظر از شرایط تاهل یا دین آن ها صدق می کند.
مراسم عقد بهائیان بسیار ساده برگزار میشود و شروط ضروری آن عبارتند از: داشتن حداقل سن بلوغ عروس و داماد، رضایت عروس و داماد و والدین آنها و بر زبان آوردن آیه «انا کل لله راضیات/انا کل لله راضون» توسط عروس و داماد در حضور حداقل دو شاهد. امروزه ازدواج بهائی تحت نظارت شوراهای محلی بهائی (محفل روحانی محلی) صورت میگیرد که وظیفه دارند نسبت به رعایت شروط عقد بهائی اطمینان حاصل کنند.
ازدواج بعید، یعنی ازدواج با غیر از خویشاوندان و افرادی که از پیشینههای قومی و جغرافیایی متفاوت هستند در آموزههای آئین بهائی بسیار مورد ستایش و توصیه قرار گرفتهاست. ازدواج بعید هم باعث الفت و محبت بیشتر بین ابناء بشر می گردد و هم باعث سلامت بیشتر فرزندان میگردد. حضرت عبدالبهاء ازدواج بین نژادی را تشویق کرده اند و بهائیان مجازند که با افراد از هر دین و اعتقادی ازدواج کنند.